So sánh đèn LED và đèn huỳnh quang

Với công nghệ LED ra đời, đèn LED đang dần được thay thế các loại đèn truyền thống khác như đèn dây tóc, đèn huỳnh quang. Có lẽ có rất nhiều người còn đang thắc mắc việc nên sử dụng đèn LED hay đèn huỳnh quang là tốt nhất. Hãy cùng OMLED phân tích và so sánh đèn LED và đèn huỳnh quang qua bài viết sau nhé!

Trước tiên mọi người cần hiểu đèn LED và đèn huỳnh quang là gì?

Đèn LED là từ viết tắt của Light Emitting Diode hay điốt phát quang là một linh kiện điện tử dựa trên chuyển tiếp p-n. LED có cấu trúc cơ bản của một điốt. Cấu trúc cơ bản của LED gồm hai lớp bán dẫn p, n ghép với nhau qua lớp tiếp xúc công nghệ. Hoạt động của LED dựa trên hoạt động của chuyển tiếp p-n.

Đèn huỳnh quang hay gọi đơn giản là đèn tuýp gồm điện cực (vonfram) vỏ đèn và lớp bột huỳnh quang. Ngoài ra, người ta còn bơm vào đèn một ít hơi thủy ngân và khí trơ (neon, argon…) để làm tăng độ bền của điện cực và tạo ánh sáng màu.

Khi đóng điện, hiện tượng phóng điện giữa hai điện cực làm phát ra tia tử ngoại (tia cực tím). Tia tử ngoại tác dụng vào lớp bột huỳnh quang làm đèn phát sáng. Ngoài ra, để giúp cho hiện tượng phóng điện xảy ra, người ta phải lắp thêm chấn lưu (tăng phô) và tắc te (chuột bàn)

Do ít tỏa nhiệt ra môi trường nên đèn huỳnh quang sẽ cho hiệu suất phát sáng cao hơn nhiều so với đèn sợi đốt và lại có tuổi thọ cao hơn. Bình quân, dùng đèn huỳnh quang tiết kiệm hơn đèn sợi đốt 8 đến 10 lần. Hiện nay, ngoài thị trường xuất hiện đèn huỳnh quang thu nhỏ (còn gọi là compact). Nó cũng rất giống với đèn huỳnh quang nhưng hiệu suất phát quang cao hơn và tiết kiệm điện năng hữu hiệu hơn.

So sánh đèn LED và đèn huỳnh quang

Cường độ ánh sáng?

Với cùng một công suất chiếu sáng bóng đèn LED tạo ra nhiều ánh sáng (Lm) trên mỗi watt (W) hơn so với các bóng đèn huỳnh quang. VD: Một bóng đèn LED 3W có độ sáng sẽ là 250Lm sẽ bằng một bóng đèn huỳnh quang có công suất 6W.

Nhiệt độ màu (CCT)

Nhiệt độ màu, được thể hiện theo thang tính Kelvin (K) là biểu hiện màu sắc của đèn và ánh sáng mà nó phát ra. Đèn LED có một dải nhiệt độ màu khá rộng từ 2700K – 6500K. (Từ màu vàng đến màu xanh nhạt)

Đèn huỳnh quang có sẵn trong một loạt các giá trị CCT có thể điều chỉnh bằng cách thay đổi lượng phosphor bên trong bóng đèn. Các giá trị tiêu biểu nằm giữa màu trắng ấm ở 2700K so với ánh sáng ban ngày ở 6500K tùy thuộc vào yêu cầu về ánh sáng.

Độ hoàn màu (CRI)

Khả năng hoàn màu bề mặt của nguồn ánh sáng có thể được đo một cách rất tiện lợi bằng chỉ số hoàn màu. Chỉ số này dựa trên tính chính xác mà chiếc đèn được xem xét mô phỏng một tập hợp các màu kiểm tra so với chiếc đèn mẫu, kết quả của độ phù hợp hoàn hảo là 100. Độ hoàn màu của đèn LED phụ thuộc rất nhiều loại ánh sáng cụ thể mà bạn muốn sử dụng. Đèn LED có một phổ các giá trị từ 70 – 95 để bạn có thể tùy chọn.

Độ hoàn màu cho đèn huỳnh quang là từ 62 đến 80. Đây là độ hoàn màu khá tốt nhưng vẫn chưa được tốt lắm khi so sánh với LED.

Khả năng bật tắt

Đèn LED là một loại đèn lý tưởng cho mục đích bật và tắt bởi vì chúng có khả năng phát sáng tức thời (không cần thời gian khởi động). Chúng cũng tạo ra nguồn ánh sáng ổn định mà không nhấp nháy.

Đèn huỳnh quang có độ trễ ngắn khi bật. Các mô hình huỳnh quang lớn hơn thực sự yêu cầu một giai đoạn khởi động đáng kể trước khi đèn sáng nhưng điều này đã được cải thiện đáng kể với đèn huỳnh quang mới hơn và nhanh hơn. Sự chậm trễ trong quá trình khởi động thường do lỗi của máy biến áp, hoặc chấn lưu. Bóng đèn huỳnh quang cũng có thể nhấp nháy, hiển thị ánh sáng xoáy hoặc hồng, ánh sáng ở các đầu của ống khi được một thời gian sử dụng. Bật tắt cũng làm giảm tuổi thọ của đèn.

Độ sáng

Đèn LED có thể tùy chỉnh độ sáng của ánh sáng ở bật cứ khoảng nào từ 0,5% – 100%.

Các bóng đèn compact huỳnh quang mới hơn có thể được chỉnh được độ sáng rất hiệu quả (xuống khoảng 15% ánh sáng bình thường) trong khi các bóng đèn huỳnh quang cũ thường không thể chỉnh độ sáng. Nếu muốn giảm độ sáng của một đèn huỳnh quang bạn buộc phải chọn một chấn lưu có thể chức năng đó.

Góc chiếu sáng

Đèn LED phát ra ánh sáng trong khoảng 180 độ. Đây là một lợi thế bởi vì chúng ta thường muốn chiếu sáng trên một khu vực mục tiêu (chứ không phải là tất cả 360 độ quanh bóng đèn).

Đèn huỳnh quang là phát ra ánh sáng cho 360 độ, đòi hỏi nơi đặt vật cố hoặc phản xạ để hướng ánh sáng phát ra.

Phát thải

Đèn LED tạo ra một quang phổ rất hẹp của ánh sáng khả kiến mà không có tổn thất ra các loại bức xạ không liên quan (IR hay UV) liên quan đến ánh sáng thông thường, nghĩa là hầu hết năng lượng tiêu thụ bởi nguồn sáng được chuyển đổi trực tiếp sang ánh sáng nhìn thấy được.

Đèn huỳnh quang tạo ra bức xạ tia cực tím. Chúng tạo ra ánh sáng nhìn thấy vì bóng đèn được phủ một lớp phosphor phát sáng khi tiếp xúc với tia UV. Khoảng 15% lượng khí thải bị mất do sự tiêu hao năng lượng và nhiệt. Mặc dù hầu hết bức xạ tia cực tím nằm trong bóng đèn, nhưng một số khác lại thoát ra ngoài môi trường có khả năng gây nguy hiểm.

Phát thải nhiệt

Đèn LED phát ra rất ít nhiệt độ. Nhược điểm duy nhất có thể thực sự là khi đèn LED được sử dụng cho chiếu sáng ngoài trời trong điều kiện mùa đông. Tuyết rơi trên đèn truyền thống như HID sẽ tan chảy khi tiếp xúc với ánh sáng. Điều này thường được khắc phục với đèn LED bằng cách che ánh sáng bằng kính hoặc hướng ánh sáng xuống hướng xuống mặt đất.

Đèn huỳnh quang phát ra nhiệt hấp thụ bởi chấn lưu và / hoặc mất đi cho môi trường. Khoảng 15% lượng khí thải bị mất do sự tiêu hao năng lượng và tổn thất nhiệt. Trong một số trường hợp, phát thải nhiệt có thể mang lại lợi ích, tuy nhiên, phát ra nhiệt là một hình thức sử dụng năng lượng không hiệu quả. Mục đích cuối cùng của thiết bị là phát ra ánh sáng, và không nóng.

Tuổi thọ

Đèn LED tuổi thọ dài hơn bất kỳ nguồn ánh sáng nào có sẵn trên thị trường. Tuổi thọ dao động nhưng các giá trị điển hình dao động từ 25.000 giờ đến 200.000 giờ hoặc nhiều hơn trước khi cần thay thế.

Đèn huỳnh quang có tuổi thọ tốt so với một số bóng đèn nhưng không thể so sánh với đèn LED. Các giá trị tuổi thọ điển hình dao động từ 7.000 giờ đến 15.000 giờ trước khi bóng đèn cần thay thế. Lưu ý: đôi khi đèn huỳnh quang cần phải được thay đổi trước khi hết hạn sử dụng để ngăn chặn các hiệu ứng xuống cấp nghiêm trọng như nhấp nháy hoặc thay đổi màu ánh sáng (chuyển màu hồng).

Chi phí suốt đời

Chiếu sáng LED có chi phí ban đầu tương đối cao nhưng chi phí duy trì thấp. Công nghệ trả mới tiền cho nhà đầu tư theo thời gian (thời gian hoàn vốn). Thu nhập chính chủ yếu từ chi phí bảo trì giảm dần theo thời gian (phụ thuộc vào chi phí lao động) và thứ hai là từ việc cải thiện hiệu suất năng lượng (phụ thuộc vào chi phí điện).

Đèn huỳnh quang tương đối rẻ để mua nhưng tương đối tốn kém để duy trì. Các bóng đèn huỳnh quang sẽ cần phải được mua nhiều lần và chi phí lao động liên quan sẽ cần được thanh toán để đạt được tuổi thọ tương đương của một đèn LED.

Chống va đập

Đèn LED là đèn trạng thái rắn (SSLs) rất khó hỏng hóc khi va đập.

Bóng đèn huỳnh quang đặc biệt mỏng manh – đặc biệt là các ống T5, T8, và T12. Có lẽ quan trọng hơn là các bóng đèn huỳnh quang bị phá vỡ cần được xử lý và thải bỏ đặc biệt do các hóa chất nguy hiểm như thủy ngân trong đèn.

Kích thước

Đèn LED có thể cực nhỏ (dưới 2mm trong một số trường hợp) và chúng có thể điều chỉnh lại thành kích thước lớn hơn. Điều này khiến cho đèn LED có khả năng ứng dụng rất đa dạng.

Đèn huỳnh quang compact (CFL) được thiết kế nhỏ (để chúng có thể thay thế đèn gia đình nóng sáng). Các ống huỳnh quang tiêu chuẩn vừa cồng kềnh, vừa mỏng manh. Không so sánh với kích thước nhỏ và xây dựng mạnh mẽ của một đèn trạng thái rắn như đèn LED.

Khả năng chịu lạnh

Đèn LED chịu được đến -40 độ Celsius (mà chúng có khả năng bật ngay lập tức).

Các đèn huỳnh quang với chấn lưu từ thường xuyên (như ống T12) thường không được đề nghị ở nhiệt độ dưới 10 độ Celsius. Đối với thời tiết lạnh hơn, hãy chọn một đèn huỳnh quang với chấn lưu điện tử như ống T8.

Chống chịu thời tiết

Đèn LED sản sinh nhiệt ít hơn nhiều so với truyền thống. Với độ bền tốt, chúng hoàn toàn có khả năng chống chịu với các loại thời tiết nào.

Bóng đèn huỳnh quang thường không được đề nghị cho chiếu sáng ngoài trời. CFL sẽ hoạt động nhưng khi nhiệt độ giảm thì chất lượng ánh sáng sẽ bị ảnh hưởng đáng kể.

Qua những so sánh ở trên, có lẽ các bạn đã phần nào hiểu được sự khác nhau giữa các thông số cơ bản bạn cần quan tâm khi sử dụng đèn chiếu sáng. Mỗi loại đèn đều có những ưu điểm và những nhược điểm riêng những có lẽ với những tính năng vượt trội và tốc độ phát triển thì trong tương lai đèn LED sẽ thay thế hoàn toàn các loại đèn huỳnh quang.